11 augustus 2022
VP Capital, dat zich als family office voornamelijk bezighoudt met de verduurzaming van zijn investeringen en impact investing, deed op zijn rondetafelgesprek een rondvraag bij een twintigtal Vlaamse en Nederlandse familiale investeringsmaatschappijen om na te gaan welke duurzaamheidsinspanningen zij momenteel doen.
Uit die rondvraag blijkt dat 69% van de family offices een actieve dialoog voert rond het thema duurzaamheid. Het onderwerp staat dus wel degelijk op de agenda van vermogende families. Toch geeft maar 33% onder hen aan dat er in de directie iemand verantwoordelijk is voor duurzaamheid en dat er bij maar 25% van de bevraagde family offices iemand in de raad van commissarissen zit met een duurzaamheidsprofiel. Degene die aangenomen worden, hebben voornamelijk een juridische of financiële achtergrond. Gelukkig zien we wel een groeiende tendens om profielen met kennis van duurzaamheid aan te werven.
Familiale investeringsmaatschappijen begrijpen het belang van duurzaamheid, maar slagen er nog niet altijd in om van die duurzaamheid een belangrijke pijler binnen hun investeringsstrategie te maken. Bovendien blijkt uit een studie van Deloitte dat er een discrepantie bestaat tussen de verwachtingen van familieleden inzake duurzaamheid en de daadwerkelijke uitvoering ervan door het management.
Zelf merken wij bijvoorbeeld dat investeringen nog te vaak met slechts een deel van de winsten van reguliere participaties gebeuren in plaats van het hele kapitaal hiervoor in te zetten. Een deel investeren is een belangrijke eerste stap, maar mag de familie er niet van weerhouden na te denken over hoe ze het volledige kapitaal kunnen verduurzamen.
Vrees voor risico
Het landschap van duurzame participaties verandert razendsnel, wat het moeilijk maakt om het volledige veld te kunnen overzien en goed geïnformeerde beslissingen te kunnen maken over waar je als familie al dan niet in wil investeren.
De meeste innovaties hebben nog een hele levenscyclus te doorlopen en family offices investeren traditioneel meer in bestaande bedrijven met bewezen resultaten. Ervaring met screening van innovaties en waarderingen van start-ups behoort vaak ook niet tot de kernexpertise van family offices.
Daarnaast zijn vele family offices terughoudend op vlak van risico’s. Omdat het veld moeilijk te overzien is en de producten en diensten vaak vernieuwend zijn, hebben families schrik dat de investeringen niet voldoende gaan opbrengen.
Tijdens gesprekken met families, horen we wel steeds vaker dat jongere generaties minder vanuit risico denken en meer vanuit de mogelijkheden die er zijn om hun kapitaal toekomstbestendig te maken door middel van impact investing. Dat doen ze omwille van hun verantwoordelijkheidsgevoel, omdat planetaire en sociale problemen toenemen en omdat het economisch interessant is om te investeren in innovaties van de toekomst. Ze beleggen dus eerder in lijn met hun waarden. Deze generatie heeft bovendien ook meer zelfvertrouwen en durft veranderingen door te drukken in hun family office, bij hun vermogensbeheerder en bij hun bedrijven.
Groeiende bewustwording en maatschappelijke veranderingen
Ondanks de terughoudendheid van sommige family offices, raadt VP Capital toch aan om na te denken over hoe family offices hun kapitaal kunnen verduurzamen. “Zowel door de nieuwe generaties binnen de families als door externe factoren, zullen family offices meer en meer moeten evolueren in de richting van duurzaam investeren,” zegt Guus van Puijenbroek, Managing Director bij VP Capital.
Waarom doen we dit?
► Bewustwording van de toekomstige generatie
Een family office wordt vaak aangestuurd door verschillende generaties, met verschillende motivaties en principes. De jongste generatie is in een heel andere wereld opgegroeid. De bewustwording en aandacht voor klimaatopwarming, sociaal onrecht, oorlogen en de impact van ons leven op het milieu is nog nooit zo groot geweest. Daarnaast hebben ze een kritische houding ten opzichte van bedrijven en verwachten ze dat bedrijven hun planetaire en maatschappelijke verantwoordelijkheden opnemen. Een onderzoek van Deloitte toont aan dat maar 47% van de millennials, jongeren geboren tussen 1981 en 1996, gelooft dat bedrijven een positieve impact hebben op de samenleving.
Toekomstige generaties willen dus veranderingen en ook family offices zullen aan die tendens niet kunnen ontsnappen. De jongere generatie heeft minder zin om geduldig te wachten tot hun tijd is aangebroken om met impact investing te starten binnen de familiale investeringsmaatschappij en begint vaak buiten het family office om met het opzetten van eigen initiatieven. Waar vroeger de discussie gevoerd werd over het belang van digitalisering, gaat die nu over duurzaamheid. Het is belangrijk dat de oudere generatie de jongere generatie op tijd betrekt bij het investeringsbeleid dat het family office wil voeren.
► De maatschappij kijkt mee
De samenleving is de laatste jaren veel bewuster geworden van onze impact op de wereld. Recente gebeurtenissen zoals klimaatrampen, oorlogen en de pandemie hebben de manier waarop we leven in vraag gesteld.
Puur winstbejag als enige motivatie voor een bedrijf, wordt niet meer geapprecieerd, noch geaccepteerd. De druk voor transparantie en actie komt dus niet enkel van binnenuit, maar ook vanuit de maatschappij. Bedrijven, financiële instellingen en fondsen moeten zich dus niet de vraag stellen of ze tegen het licht gehouden zullen worden, maar wel wanneer. De oligarchen uit Rusland zijn daar een uitstekend voorbeeld van. Waar ze jaren met wanpraktijken wegkwamen, zorgt de oorlog in Oekraïne ervoor dat ze verantwoordelijk worden gesteld voor hun wandaden en daarvoor in het maatschappelijk debat afgestraft worden.
Toch blijft transparante communicatie voor families spannend en staat die open communicatie bij velen nog in de kinderschoenen. Het is dan ook niet verbazingwekkend dat 69% van de bevraagde families op het rondetafelgesprek aangeeft minder transparant te willen communiceren dan VP Capital.
► Wettelijke verplichting
Nieuwe wetgeving verplicht bedrijven om duidelijkheid te verschaffen over hun duurzaamheidsinspanningen. Sinds maart 2021 is de Sustainable Finance Disclosure Regulation (SFDR) van kracht. Die Europese verordering verplicht instellingen voor collectieve beleggingen transparant te zijn over hoe duurzaam hun beleggingen zijn. Veel family offices zullen onder deze nieuwe Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) vallen en moeten zich daar nu al op voorbereiden.
Communicatie en begeleiding
➡️ Start met praten
Alles start met communicatie: durf het gesprek aan te gaan met de familie. Door verschillende generaties en dus verschillende meningen, is het van uitermate belang om de communicatielijnen open te houden. Goede communicatie zorgt ook voor een breder draagvlak om iedereen aan boord te houden tijdens het volledige proces.
Identificeer wat belangrijk is voor de familie: welke sectoren, maatschappelijke of planetaire issues liggen jullie nauw aan het hart en welke situeren zich binnen je expertise? Durf oude tradities en patronen te doorbreken en bespreken.
➡️ Het juiste advies inwinnen
Er is geen enkel family office dat alle kennis in huis heeft om alleen aan zo’n duurzaamheidstraject te beginnen. Begeleiding door experts op vlak van communicatie, duurzaamheid, conformiteit, impact, leiderschap of familiedynamiek is daarom belangrijk. Zij brengen de ontbrekende kennis binnen en kunnen de familie op de juiste en duurzame koers zetten én houden.
Tijdens de verschillende denkoefeningen, zoek je best de uitersten op in de vragen die je stelt: dat maakt het sneller duidelijk wat de familieleden absoluut wel of niet willen en zal voorkomen dat je in een grijze zone blijft hangen. Probeer daarnaast niet te ver vooruit te denken, maar start met de kortetermijnplanning. Dat betekent niet dat je de langetermijndoelstellingen moet vergeten, maar door ook acties en doelstellingen te formuleren voor op korte termijn, kan je sneller tot concrete resultaten komen.
Het einde van het proces is pas het begin: een duurzaamheidstraject vraagt om bijsturing en training.
Houd duurzaamheid top of mind door activiteiten te organiseren met de hele familie, zorg voor beeldmateriaal die jullie werking in beeld brengt, nodig sprekers uit, volg een opleiding en ga op zoek naar plaatsen om met andere impact investeerders in contact te komen. Het is belangrijk om in het achterhoofd te houden dat het traject gedragen en begrepen moet worden door de hele familie.