6 oktober 2022
De planetaire en sociale uitdagingen waar we mee te maken krijgen worden steeds als urgenter gepercipieerd. Waar we bijvoorbeeld klimaatopwarming voorheen als een vagere problematiek beschouwden, merken we de impact steeds vaker in ons dagelijks leven. Denk aan de gletsjer waar je normaal elk jaar op skiet die nu gesmolten is, aan je boottocht op de Rijn die wordt afgezegd wegens te weinig water of bosbranden vlakbij de camping waar je op vakantie zou gaan.
De nood aan innovatieve oplossingen voor die problemen was nog nooit groter en dus staat ook de investeringswereld voor heel wat uitdagingen: hoe zal de sector evolueren in het licht van de steeds veranderende wereld en hoe evolueert onze definitie en de meetmethodieken van impact?
Thema's van de toekomst
Steeds meer (impact)fondsen en kapitaalbeheerders willen aan impact investment doen. Daarbij springen enkele thema’s eruit. Onze vooruitblik is als volgt:
- Biodiversiteit en climate change
Aangezien de klimaatverandering een van de grootste uitdagingen van onze tijd is, legt de sector zich sterk toe op decarbonisatie. Er zijn vele oefeningen gaande om de risico’s die er zijn om te zetten naar een financiële opwaardering. Hieronder wordt de oefening toegepast op de vleesindustrie.
In een survey van Changing Markets Foundation werden 200 respondenten, werkend in de investeringsbranche wereldwijd, een aantal vragen gesteld over klimaattopics in de vleesindustrie. Van de respondenten was 84% het ermee eens dat een gebrek aan klimaatmitigatie zou kunnen leiden tot gestrande activa in de vlees- en zuivelsector. 61% van de ondervraagden noemde dit risico "een duidelijke mogelijkheid" en nog eens 23% achtte het "zeer waarschijnlijk”. Deze bevindingen tonen de nood aan voor investeerders om aan te dringen op betere klimaatadaptatie- en mitigatieplannen van de voedingsbedrijven waarin zij investeren.
Alternatieve energie en energie-efficiëntie blijken het meest voor te komen in impactfondsen. In het algemeen wijzen investeerders al een tijdje meer kapitaal toe aan milieuthema’s. Door de recente wereldgebeurtenissen, in het bijzonder de oorlog in Oekraïne, verwachten we dat die trend nog zal versnellen, omdat bedrijven en investeerders sneller willen afstappen van hun afhankelijkheid van olie en gas. Daarnaast zal het volgende groeigebied binnen het impact investment universum waarschijnlijk biodiversiteit zijn, oftewel: de natuurlijke habitatten van de wereld. Er komen nu fondsen op de markt die kapitaal verstrekken aan landbeheerders die bossen uitbreiden of veengebieden herstellen en aan landbouwbedrijven die koolstof opslaan en werken aan regeneratieve praktijken.
Er zijn steeds meer aanwijzingen dat de obesitaspandemie, naast ons sedentaire leven en goedkoop industrieel voedsel dat overal beschikbaar is, ook een oorzaak heeft in de achteruitgang van onze darmbacteriën. De reden hiervoor is dat onze voeding te weinig nutriënten bevat. Naast ecologie is gezondheid van de regeneratieve boerderij dan ook iets wat steeds meer vastgelegd wordt in onderzoek, toont ook dit artikel aan.
- Sociale kwesties
Impact draait steeds vaker ook om sociale kwesties. COVID-19 heeft veel ongelijkheid in de samenleving blootgelegd. Op sociaal vlak zijn er heel wat problemen op te lossen, zoals ongelijkheid, armoede, de digitale kloof, financiële inclusie, toegang tot onderwijs en basiszorg, veiligheid en betaalbare huisvesting. We zien dat een groeiend aantal bedrijven en investeerders zich op dit thema richt, zoals bijvoorbeeld sociale fondsen of vastgoedfondsen voor de gezondheidszorg.
Over het thema van inkomensongelijkheid zijn bijvoorbeeld verschillende discussies gaande; van anders soortige belastingen tot creatievere oplossingen. Een nieuw woord dat je vaker ziet terugkomen is “predistributie”, een idee dat stelt dat inkomensongelijkheid structureel voorkomen moet worden in plaats van te proberen het recht te trekken met belastingen en uitkeren. Winsten van bedrijven worden zo bijvoorbeeld eerst verdeeld onder werknemers alvorens aandeelhouders te vergoeden. Het is een idee dat past binnen de Benefit Corporation gedachte. Dit artikel uit Forbes legt uit welke rol de investeringswereld daarin kan spelen.
Investeren voor de lange termijn
Nu impact een hot topic is, komen er ook impactinvesteerders in het werkveld die op zoek zijn naar ‘impact unicorns’: bedrijven die op grote schaal bijdragen aan oplossingen voor key challenges en daar ook snel veel winst mee willen behalen. In tegenstelling tot de digitale markt is het in de impactwereld echter niet wenselijk dat een handvol grote bedrijven alle belangrijke evoluties realiseert. Het is beter om uiteindelijk heel veel impactbedrijven te hebben die samen positieve impact creëren. Door de toename van kapitaal uit de digitale wereld komen impactinvesteerders nu meer in aanraking met scale fast- en leverage-ideeën. Dat is ergens wel goed nieuws, maar we moeten de impactfilosofie breder zien dan alleen het investeren in grote impactbedrijven. Meer dan ooit leeft nu de nood om te investeren in échte impactinnovatie zoals je die vaak ziet in kleine bedrijven als startups of impactondernemingen.
Het gaat ook over een verandering in ons economisch denken, over investeren voor de lange termijn, over betrokkenheid en over een ecosysteem dat welvarend is voor velen. De grootste reden achter de opkomst van impact investing is, in onze ogen, dat het perfect aansluit bij enkele van de krachtigste macrotrends in de wereldeconomie. Voor investeerders is het ook de beste manier om te investeren in duurzame groei op lange termijn. Het trekt meer kapitaal en meer talent naar de sector.
Definitie van impact onder druk
Een belangrijke vraag als het gaat over de toekomst van impact investing is hoe de meting en rapportering zal evolueren. Er is steeds meer data beschikbaar waardoor het meten en rapporteren van impact transparanter kan en moet worden. Ook vanuit de Europese Unie beginnen richtlijnen te komen die het transparant communiceren over duurzaamheidsinspanningen zullen verplichten.
Dat maakt de vraag hoe uniform impact gemeten kan worden en hoe impact dus gedefinieerd wordt ook urgenter. Vijf aspecten die belangrijk zijn in de huidige definitie, staan onder druk:
- Intentionaliteit
- Wie heeft baat bij de impact?
- Additionaliteit
- Timing
- Eigenaarschap
In de huidige definitie is intentionaliteit belangrijk: investeer je in een bepaalde oplossing met als intentie om de planetaire en sociale uitdagingen aan te pakken of niet? Maar de positieve impact van een investering in zonnepanelen om geld te verdienen is even groot als erin investeren om de aarde te redden, wat de vraag doet stellen of de intentie in de definitie van impact investing per se hoort.
Daarnaast kijken we vaak naar wat de positieve impact is van investeringen op “underserved communities” - gemeenschappen die geconfronteerd worden met belemmeringen en problemen bij de toegang tot en het gebruik van financiële en medische middelen. Dat kan veroorzaakt worden door o.a. sociaal-economische factoren, extreme armoede, geografisch isolement, godsdienst, seksuele geaardheid, geslachtsidentiteit, ras, en etnische afkomst. Investeringen in bijvoorbeeld een medisch centra in Afrika mogen hier dan wel minder impactvol zijn, maar daar zorgen ze voor een wereld van verschil.
Met de huidige meetmethoden is het ook erg lastig om de additionaliteit van investeringen te meten: als er heel veel gegadigden zijn om in een impactfonds te stappen, maakt je euro waarschijnlijk weinig verschil, dus kan je beter in andere fondsen investeren. We weten ook niet altijd waar de impact het grootst is; denk bijvoorbeeld aan de hongersnood in Afrika: je kan uiteraard voedselpakketten sturen, maar je kan ook zorgen voor minder droogte door te investeren in irrigatie, je kan investeren in de kennis van de boer zodat die zaden kan gebruiken die beter tegen de droogte kunnen of je kan geld geven zodat mensen uit droge gebieden naar anderen gebieden kunnen verhuizen. Gelukkig wordt de impact van deze vele opties steeds vaker en steeds juister berekend door allerlei organisaties. Zo zal het in de toekomst steeds duidelijker worden waarin je het beste investeert.
Ook timing is een belangrijk vraagstuk als we praten over impact investing. Over welke periode gaan we impact meten? Want als je één keer iemand een voedselpakket geeft, is die impact op korte termijn het grootste, maar als je iemand aanleert om meer voeding te produceren, gaat die positieve impact veel langer mee.
Tot slot kan positieve impact door meerdere partijen tegelijk worden veroorzaakt. Als een bedrijf, dankzij het kapitaal van een investeerder, koolstof reduceert en een product maakt waarmee afnemers zelf ook minder koolstof verbruiken, dankzij wie komt die impact dan tot stand? Door de afnemer, de investeerder of de producent?
Heel wat vraagstukken waar impactinvesteerders actief mee aan de slag gaan. We staan hopelijk aan de vooravond van een tijdperk waarin impact centraal zal staan.